آسفالت
آسفالت ماده‌ای ترکیبی است که از مخلوط کردن شن و ماسه و قیر ساخته میشود و در ساخت جاده، باند فرودگاه و پشت بام ساختمان‌ها به کار گرفته میشود.
انواع آسفالت
آسفالت با توجه به نحوه کاربرد و اختلاط، به سه دسته آسفالت گرم-آسفالت حفاظتی وآسفالت سرد تقسیم میشود.
آسفالت گرم
آسفالت گرم به آن دسته از آسفالت‌هایی اطلاق می‌گردد، که در آن‌ها قیر و مصالح سنگی گرماگرم مخلوط شوند و گرماگرم پخش و متراکم گردند.
انواع آسفالت گرم
آسفالت گرم مصرفی در قشرهای روسازی راه، به شرح انواع زیر است.
- آسفالت رویه (توپکا): آسفالت رویه آخرین قشر بتن آسفالتی است که در تماس مستقیم با بارهای وارده از ترافیک و عوامل جوی محیط قرار میگیرد. آسفالت رویه طوری طراحی و اجرا می‌گردد که تحمل بارهای وارده را داشته و در مقابل اثرات سوء آب، یخبندان و تغییرات درجه حرارت، مقاومت کرده و دوام آورد.
- آسفالت آستر (بیندر): این قشر بتن آسفالتی ، بین قشر رویه و قشر اساس قیری و در صورت عدم وجود قشر اساس قیری ، بین قشر رویه و قشر اساس سنگ شکسته قرار میگیرد.
- اساس قیری: این قشر به عنوان اولین قشر روسازی بتن آسفالتی میتواند مستقیماً روی قشر زیراساس و یا اساس قرار گیرد . اساس قیری دارای دانه بندی درشت تر و مقدار قیر آن کمتر از آسفالت آستر و رویه میباشد.
- ماسه آسفالت: ماسه آسفالت از اختلاط ماسه شکسته و یا ماسه طبیعی شسته و یا مخلوطی ا ز این دو با قیر تهیه می‌گردد. ماسه آسفالت را میتوان در قشرهای به ضخامت حداقل 15 میلیمتر و بیشتر پخش و اجرا کرد. از ماسه آسفالت به عنوان قشر تسطیح آسفالتهای قدیمی (قبل از روکش) نیز استفاده میشود.
- آسفالت متخلخل: این آسفالت از ا ختلاط قیر خالص اصلاح شده با مصالح سنگی صد در صد شکسته دارای دانه بندی باز در کارخانه آسفالت گرم تهیه و با ضخامت حدود 25 تا 40 میلیمتر اجرا میشود. فضای خالی این آسفالت گرم بعد از کوبیده شدن در سطح راه ، حدود 20 درصد است. این قشر، جزء سیستم روسازی محسوب نمیشود و نمیتوان از آن بعنوان قشر جایگزین رویه اصلی استفاده کرد.
آسفالت حفاظتی
پخش قیر در راههای خاکی ، شنی، آسفالتی و بتنی و بلافاصله پخش سنگدانه بر روی آن ، یا قیرپاشی بدون سنگدانه و یا استفاده از مخلوطهای آسفالتی پیش ساخته از نوع دوغاب قیری (اسلاری سیل) و یا میکروسرفیسینگ آسفالت حفاظتی نامیده میشود.ضخامت این نوع رویه سازی، حداکثر 25 میلیمتر است که جزء سازه باربر روسازی راه محسوب نمیشود و عملکرد سازهای ندارد. در آسفالتهای حفاظتی از قیرهای محلول، قیراب هها و یا قیرهای خالص با کندروانی کم استفاده میشود.
دامنه کاربرد آسفالت حفاظتی
آسفالتهای حفاظتی برای غیر قابل نفوذ کردن بستر راه، افزایش مقاومت سایشی و لغزشی آن و نیز بهسازی موقت رویههای موجود آسفالتی و بتنی مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع رویه سازی به علت سرعت و سهولت اجرا و نیاز محدود به ماشین آلات و تجهیزات آسفالتی، در مقایسه با آسفالت گرم، بسیار مقرون به صرفه است.
انواع آسفالتهای حفاظتی
آسفالتهای حفاظتی به شرح زیر تقسیم بندی میشود و هر یک به منظور خاصی مورد استفاده قرار میگیرد
- سطحی یک یا چند لایهای
- سیلکوتها یا اندودهای آ ب بند
- مخلوطهای آسفالتی قیرابهای مانند دوغاب قیری و میکروسرفیسینگ
- غبارنشانی و روغ ن پاشی راه (جلوگیری از گردوغبار و تثبیت را ههای خاکی)
آسفالت سرد
آسفالت سرد از اختلاط سنگدانهها با قیرهای محلول یا قیرآبهها در دمای محیط تهیه و در همین دما پخش و متراکم میشود . سنگدانهها در زمان اختلاط با قیرابه میتواند مرطوب باشد ولی با قیرهای محلول , در دمای محیط و یا تحت اثر حرارت باید خشک شده باشد.مخلوطهای آسفالت سرد که با قیرهای محلول غلیظ مانندMC-3000 یا SC-3000 تهیه میشود، عملا مانند آسفالت گرم باید در درجه حرارت 95 درجه سانتیگراد یا بیشتر با قیر مخلوط شده و در محدوده همین دما، پخش و متراکم شود .آسفالت سرد را میتوان در مسافتهای زیاد حمل و سپس پخش کرد و یا آن را در کارگاه انبار نمود و بعدا مورد استفاده قرار داد.
دامنه کاربرد آسفالت سرد
آسفالت سرد در کلیه لایههای روسازی کاربرد دارد مشروط بر آن که تمام ضوابط و معیارهای طراحی و محدودیتهای ترافیکی مسیر رعایت شده باشد. این نوع آسفالت در قشرهای رویه، آستر و اساس قیری برای ترافیک سبک و متوسط و در قشر اساس قیری برای ترافیک سنگین و خیلی سنگین میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
انواع آسفالت سرد
آسفالت سرد را برحسب روش تهیه و اجرا میتوان به دو دسته آسفالت سرد کارخانهای و آسفالت سرد مخلوط در محل تقسیم کرد.
- آسفالت سرد کارخانهای: آسفالت سرد کارخانهای در کارخانههای ثابت و مرکزی آسفالت تهیه میشود و سپس برای پخش به محل مصرف حمل میشود.
- آسفالت سرد مخلوط در محل: آسفالت سرد مخلوط در محل به دو روش زیر تهیه میشود
الف- نوع مخلوط در محل که سنگدانهها در کنار و امتداد راه ریسه شده و روی آن قیرپاشی میشود و سپس عمل اختلاط و پخش با گریدر یا وسایل نظیر آن انجام میگیرد
ب- نوع مخلوط در کارگاه که عمل اختلاط قیر و سنگدانهها در کارگاههای ثابت یا موقت انجام و مخلوط تهیه شده برای پخش به محل مصرف حمل میشود